1 feb 2021

Cities of Silence: de wereld was nog nooit zo stil

Terwijl we in Europa midden in de tweede lockdown zitten, brachten diverse fotografen wereldwijd de impact van de eerste Covid-19 lockdown al in beeld voor Cities of Silence- Extraordinary Views of a Shutdown World (teNeues). Dit fotoboek is nu al een uniek historisch document. Het toont een surrealistisch beeld van spookachtige steden in volledige stilte van Venetië en Moskou tot Mecca en Wuhan.

Tekst: Angelique van Os | Fotografie: teNeues (zie foto credits)

Sacré-Coeur de Montmartre, Paris, Photo © Stéphane Gizard

Gondels dobberen eenzaam over de beroemde Venetiaanse kanalen. Een gewapende bewaker heeft de Taj Mahal voor zich alleen. Het anders zo volle Alexanderplatz in Berlijn is uitgestorven. De parelwitte stranden van Miami Beach tellen slechts lege ligbedden. En het hectische New Yorks Times Square was nog nooit zo rustig.

Stil

Het fotoboek Cities of Silence geeft uiteenlopende impressies van de meest geliefde en drukbezochte steden en plekken die nog nooit zo stil waren. The Sound of Silence van Simon & Garfunkel kreeg opeens een hele andere lading in de lente van 2020. De wereld was op slot. En helaas zou er een tweede boek kunnen verschijnen, want de situatie is nu niet veel anders.

Uitgewist

De impact van de Covid-19 lockdown is met zestig steden en gebieden van uit verschillende perspectieven in beeld gebracht door diverse amateurfotografen en professionals. Op bruisende en toeristische pleinen kun je een speld horen vallen. Leegte en rust bepalen het straatbeeld en soms, zoals in een skatepark van Ahkelon (Israël), komen wilde dieren zoals de rode vos zelfs tevoorschijn (blz 164). Het publieke leven lijkt volledig uitgewist en veranderd in opbloeiende spooksteden.

CITIES OF SILENCE – Extraordinary Views of a Shutdown World

Impressie van het boek.

Florerende natuur

De keerzijde van de menselijke afwezigheid is namelijk dat de natuur floreert. Water is schoner en voor het eerst sinds jaren zijn vissen en de bodem zichtbaar in de anders vieze kanalen van Venetië (blz 18). De vier en zes-baan wegen van Kuala Lumpur en Makati (Filippijnen) die bijvoorbeeld normaliter vol staan met drukkend verkeer, zien nu niet zwart van de smog. De Co2 uitstoot en luchtvervuiling is na twee weken al met 20% gedaald (blz. 85).

Verontrustend

Toch blijft het een onwerkelijk schouwspel, en dat is tevens wat auteur Pit Pauen in zijn voorwoord benoemt: dat we eerder uitbundigheid en harde geluiden als norm stellen en als verontrustend ervaren, ten opzichte van rust en ruimte in de stad: “The advent of silence disturbs us.”

Schoonheid en ellende

Het compacte Silent Cities benoemt naast sterk beeld ook een aantal neveneffecten van de pandemie: zoals de terugloop van het vliegverkeer, de enorme toename van Netflix, de grote vraag naar natuurlijk boeren in Mallorca, de terugloop van de olie-industrie en massawerkeloosheid in de VS. Ook zijn er een aantal mooie quotes van artiesten en schrijvers vermeld. Een bijzonder boek uit een periode die in ieders geheugen gegrift staat, waarbij schoonheid en ellende hand in hand gaan.