De Danakil Depressie in Ethiopië is niet alleen een van de heetste plekken op Aarde, het heeft ook een buitenaards indrukwekkend landschap. Denk aan enorme zoutvlaktes, ruige bergrotsen, de actieve vulkaan Erta Ale tot Dallol, een organisch laboratorium’ vol lavapoeltjes die bestaan uit felle kleuren en chemische reacties. De Danakil Depressie is een van de weinige plekken op onze planeet waar al deze bijzondere natuurfenomenen samenkomen.
Tekst: Angelique van Os | Fotografie: Henk Bothof
De Danakil Depressie lijkt het einde van de wereld. Het is dan ook geen plek voor watjes. Sterker nog, er zijn slechts weinig mensen die hier kunnen overleven. In het uiterste noordoosten van Ethiopië wordt het overdag gemiddeld 42ºC, maar temperaturen kunnen oplopen tot boven de 55ºC!
Afar regio
Toch leven de Afar mensen al eeuwen in de Danakil Depressie. Dit ruige gebied, is onderdeel van de Afar regio, dat ruim 95.000km4 beslaat. Het nomadisch volk trekt rond met hun kameelkaravaren en geiten of koeien. Ze wonen in zelfgebouwde Ari’s, mobiele hutjes, in het niemandsland van de Danakil Depressie dat een en al een vulkanisch maandlandschap ademt door versteend lava. Het is voor Westerse begrippen onvoorstelbaar om te begrijpen wat hen beweegt om in dit onbegonnen land te wonen, maar zij zijn het harde leven gewend.
Vulkanisch maanlandschap Danakil Depressie
Voordat we de Danakil Depressie bereiken is het na een binnenlandse vlucht vanuit hoofdstad Addis Abbeba ruim zes uur rijden per auto vanaf de plaats Semira. We doorkruisen ruim 350 kilometer dwars door een woestijnachtig gebied, dat steeds meer overgaat in een uitgestrekte vlakte en vulkanisch maanlandschap. Gelukkig is er een nieuwe asfaltweg aangelegd, dat veel gehobbel scheelt. En we zijn in goede handen van gids en reisagent Messay Seifu van Zani Tour & Travel.
Het landschap is enorm uitgestrekt en ruig. Vulkanische rotspartijen bedekken het aanzicht, aangevuld met ruwe gravel ondergrond en af en toe wat plukjes groen. Op wat dwalende kamelen en geiten na, kom je hier weinig leven tegen onderweg.
Na enkele tientallen kilometers doemen enorme basalten op. Er is nauwelijks water te bespeuren. De rivieren liggen droog en regen valt hier met enkele druppels slechts twee, drie keer per jaar. Wel zijn er diverse waterputten waar de lokale bevolking met hun vee gaan drinken.
Zoutblokken
Onderweg komen we vooral vrachtverkeer tegen van Chinese producenten, die zware zoutblokken vervoeren die gewonnen zijn in het noordelijker gelegen Danakil. Voorheen waren het de Afar mensen die het zout uithakten en lieten vervoeren door hun kamelen. Die tijden lijken voorbij.
Zie in onze photo story Het verdwijnende koninkrijk van de Afar in Ethiopië hoe het zouthakken er voorheen aan toe ging.
Lees meer achtergrondinformatie over de Danakil Depressie bij onze partner Naturescanner
Dikke laag chocoladepasta
De kronkelende weg gaat onvermoeibaar door; terwijl het landschap steeds weidser, vlakker en onherbergzamer wordt. Er is nauwelijks verkeer. Af en toe zien we mensen in en rond hun hutjes. Verder niets dan gravel, kalk en zand, alsof het land bedekt is met een dikke laag chocoladepasta. Langs de kant van de weg staan soms verlaten, kapotte busjes of autowrakken.
Slapen onder sterrenregen
Na een rit van negen uur komen we ’s avonds in het donker aan bij het laatste dorpje Hamedela; de laatste halte voor het niemandsland van Dallol. Hier slapen we buiten, onder een prachtige sterrenregen op een bed gemaakt van touw en hout. Er is hier niets dan oneindige vlakte en plastic rommel, zo zien we de volgende dag. In het donker is het een magische avond, hoewel het ook wat onwennig voelt om alleen op een bed in de buitenlucht te slapen. Het kruidige eten van onze kok smaakt goed en even na negen uur duikt iedereen op z’n matras, want om half vijf gaat de wekker. De wind steekt op en dat brengt enige verkoeling.
Lake Asale
Terwijl de sterren nog aan de hemel staan, vertrekken we in alle vroegte naar Lake Asale. De versteende lavavelden en laatste groene strookjes maken plaats voor oneindige vlakten. Terwijl de dageraad aanbreekt, arriveren we bij het staartje van Lake Asale, een immens zoutmeer. Het is een surrealistisch beeld, want het water staat zo laag dat je erover heen kunt lopen en door we wind verschuift het steeds een paar meter. Het opgedroogde zout is spierwit en wanneer de zon opkomt spiegelt het licht prachtig, als een kleurrijke deken over het water. Wat een prachtige serene en fotogenieke plek.
Gebroken ijs
Maar we moeten verder naar Dallol, om de middaghitte voor te blijven. De temperatuur ligt gemiddeld rond de 42Cº. Het voelt onwerkelijk om te rijden over de drooggevallen zoutpannen, die wit aangeslagen zijn. Het lijkt net in grote stukken gebroken ijs, met een donkerbruine, vulkanische ondergrond. Kilometerslang is er niets dan deze vlakte, met af en toe wat plukjes rotsen. Door de opkomende hitte lijken we omhuld te zijn door een soort eindeloze nevel. ->
“Dallol is een organisch laboratorium, waarbij de vulkanische ondergrondse activiteiten allerlei chemische reacties oproepen”
Dallol, apocalyptisch schouwspel
Na een klein half uurtje houdt uit het niets ‘de weg’ op en verschijnt er een rotsachtige muur. We zijn gearriveerd aan de voet van Dallol, wat het natuurlijke eindpunt vormt van de Danakil Depressie. We staan aan de poort van een apocalyptisch schouwspel. Er is niet meer dan een klein bordje dat het natuurfenomeen aankondigt.
Klauterend over de versteende lavarotsen, die hier een stuk bruiner en oranjer zijn, banen we ons een weg omhoog en wanneer we boven komen slaat de verbazing toe. We zien borrelende lavameertjes, stomende kleine geisers en zwavelhoudende warmwaterbronnen in felgroen, -oranje, – geel – en bruintinten.
Organisch laboratorium
Onze jonge Afar gids, Fana Tesfay, begeleidt ruim tien jaar reizigers in de Danakil Depressie. Ze is als jonge tiener het ‘vak ingerold’ en mag zichzelf inmiddels een expert noemen in dit gebied en weet dan ook veel te vertellen over de geologische achtergrond. “Dallol is een organisch laboratorium, waarbij de vulkanische ondergrondse activiteiten allerlei chemische reacties oproepen. Het landschap verandert daardoor dan ook constant”, vertelt de gids.
Het is goed uitkijken waar je je voeten neerzet, in verband met de hete ondergrond en de soms nog vloeibare substanties. Elke stap knispert onder onze schoenen door het brokkelende zout. En de stomende geisers sputteren soms kokendheet water uit, dus afstand houden – mede door de stevige wind- is vereist. Verder kunnen we vrij over het gebied struinen. De gele stukken doen denken aan een immens omelet, wat wordt versterkt door de geur van (rotte) eieren. De diepgroene vloeibare plateaus kronkelen als een riviertje over de vlakte. Diep onder de indruk verlaten we na ruim anderhalf uur deze buitenaardse plek.
Lees meer over de achtergrond bij Naturescanner
Zoutrotsen en warmwaterbronnen
Op de terugweg rijden we nog langs enkele immense zoutrotsen, die wat verscholen liggen in waar mogelijk ooit een rivier doorgestroomd heeft. De contouren zijn duidelijk zichtbaar. Verder is hier geen enkele vorm van leven te bespeuren.
Enkele kilometers verder stuiten we op een tweetal warmwaterbronnen, midden in het witte zoutveld. Gids Fana vertelt dat de bronnen steeds kleiner worden door de toenemende hitte. Een van onze medereizigers wil wel eens zo’n zoutbad ervaren en laat zich voorzichtig in het wak glijden. Hij moet zich vasthouden, want de bron eronder is behoorlijk diep. Het andere ‘meertje’ is te heet en omringd door pruttelende zwavelbronnen.
Erta Ale
De terugweg naar Erta Ale, dat rokende berg betekent, bedraagt ruim drie uur rijden tussen en over imposant, bijna zwart versteend lava van duizenden jaren oud. Langzamerhand komt de vulkaan steeds wat dichterbij. De kronkelige onverharde wegen blijven het niemandsland volgen, totdat we uiteindelijk ruim halverwege Erta Ale zijn. Het is nu ruim half uurtje klauteren over flinke rotsblokken. Fotograaf Henk Bothof heeft er in 2015 drieënhalf uur over gedaan om de krater te bereiken omdat het basiskamp waar overnacht wordt lager gelegen was. Dat is nu beter geregeld.
Poort naar de hel
Het gesis van de ‘Poort naar de Hel’, zoals de locals Erta Ale ook noemen, wordt steeds intenser. Een aantal dagen voor onze komst was er een eruptie waar flink wat lava vrijkwam. Henk was tijdens zijn vorige bezoek getuige van intens, spuwend vuurwerk. Ondanks dat het een risico blijft om de vulkaan te bezoeken, is het niet levensbedreigend indien je op afstand bij de bovenrand blijft en met ervaren gidsen werkt.
Stomende pluim
Aangekomen bij de top, blijkt de oppervlakte te bestaan uit een grote dikke opgedroogde stenen pasta, waarvan een deel nog steeds lichtjes gloeit. Er is nog een stomende ‘pluim’ Volgens expert Fana begon het vorige week ook zo. En kan er elk moment een uitbarsting komen, maar het kan net zo goed nog een week of langer duren. Vulkanen zijn onvoorspelbaar, dus we wachten tot het donker wordt. Terwijl de zon ondergaat en het land zwart kleurt, komen er hele lichte rode pluimpjes tevoorschijn uit de kleine ‘schoorstenen’.
De kleine uitbarsting van een week eerder brandt en spuwt opnieuw lichtjes. We blijven bijna twee uur geduldig wachten, maar er is te weinig actie. “Laten we nog even hier blijven, je zult zien dat als we weggaan dat ding uitbarst”, stel ik voor, maar er is besloten om terug te gaan en voor zonsopgang terug te komen.
Snelstromende lavastroom
De afdaling gaat ondanks dat het donker is behoorlijk snel. Wanneer we bijna beneden zijn en ons omdraaien om te kijken waar de anderen zijn, zien we een oranje rozige gloed met een enorme rookpluim boven de berg hangen. “De stoompluim is gebarsten! We moeten terug!”, roept Fana opgetogen. Ik had blijkbaar een voorgevoel. In snel tempo klimmen we weer omhoog. Eenmaal boven zien we een feloranje, snelstromende lavastroom, omringd door een lange rookpluim. Alsof iemand een kraan, een buis, heeft opengezet, en in hoog tempo vult zich een meer van lava. Het is een onwerkelijk en surreëel gezicht. Wat een natuurkracht.
Te dichtbij Erta Ale
Terwijl we op veilige afstand van bovenaf naar de krater kijken, zien we mensen beneden terugrennen. Het zijn een aantal toeristen die met een onervaren gids te dicht bij de eruptietoren zijn gekomen. Onze gidsen had ze gewaarschuwd, maar ze negeerden het advies om niet de krater in te gaan. Ondanks dat ze geweldige video’s hebben gemaakt was het zeer risicovol om zo dicht bij de eruptie te komen, want als een gat gaat spuiten dan weet je nooit naar welke kant de lava stroomt.
Paniek
Later, beneden spreken we een Belgisch koppel dat onder de schrammen zit. “Ik had het gevoel dat ik voor mijn leven moest rennen! We waren veel te dichtbij en het had heel erg mis kunnen gaan. We raakten in paniek en vielen daardoor tegen de scherpe stenen”, aldus het tweetal.
De andere drie medereizigers zagen het vooral als een spannend avontuur en lieten trots hun video’s zien. We zijn blij dat we op gepaste afstand zijn gebleven en duiken voldaan vermoeid in ons slaapzak voor een tweede nacht onder de sterren.
Lava meer
Om half zes gaat de wekker alweer en voordat ik echt wakker ben, loop ik de berg op. De gloed is minder intens, maar bovengekomen stroomt de lava nog steeds even onvermoeibaar door. Fana lijkt verbaast, want veelal is dat blijkbaar na een nacht niet het geval.
Inmiddels heeft zich een zwart, gloeiendhete massa gevormd in de naast gelegen krater. Het is veranderd in een lavameer. “Het kan wel een maand duren voordat de lava is afgekoeld”, vertelt Fana. We klauteren met een groepje hoog boven op de rand voor het mooiste uitzicht, terwijl een aantal anderen van de groep naar beneden gaan om dichter bij de gevulde krater te komen. Het gevaar is nu geweken omdat er geen zichtbare pluimen actief zijn.
Het voelt onwerkelijk om op deze plek te zijn. En het wordt nog magischer wanneer de zon opkomt en de lucht lichtroze en oranje kleurt. De belevenissen van de Danakil Depressie laten een diepe indruk achter, en dan te bedenken dat dit slechts een fractie is van het immense en diverse Ethiopië. 
Meer weten over de achtergrond van Erta Ale? Lees erover bij Naturescanner
Lees HIER , HIER en HIER meer over andere avonturen in Ethiopië.
