Om de Big Five te zien hoef je niet per se naar Afrika. In Europa hebben we ook onze eigen Big Five: de wolf, de bruine beer, de Euraziatische lynx, de bizon (wisent) en de veelvraat. Laatstgenoemde komt vooral voor in Scandinavië en Wit-Rusland. De andere vier kun je met geluk spotten in de machtige en uitgestrekte Karpaten, waar bescherming van het WWF al jaren noodzakelijk is.
Tekst: Angelique van Os | Fotografie: WWF
De Karpaten staan synoniem voor ruige bergen, ongerepte oerbossen en kraakheldere rivieren. In deze uitgestrekte wildernis kun je ze mogelijk spotten: de Europese Big Four. In de dichte wouden van Hongarije, Bulgarije, Moldavië, Tsjechië, Oekraïne en vooral Roemenië leven ruim 5000 beren en 3000 wolven binnen 365.000 hectare oud- en oerbos. Ook de bijna uitgestorven Europese bizon (wisent) maakt de laatste jaren zijn come back en de schuwe lynx laat zich ook soms zien. Daarnaast is de biodiversiteit – met ruim 4000 plantensoorten- in Europa nergens zo rijk als in de Karpaten. Een natuurreis door dit gebied staat dan ook hoog op onze wish list.
Groene hart Karpaten beschermen
Het WWF zet zich al jaren in om het laatste bastion van wilde dieren op ons continent te beschermen, want het is helaas een kwetsbaar gebied. De gevolgen van ontbossing, grote industriële projecten, klimaatverandering en de terugloop van leefgebieden vormen de grootste bedreigingen. Veruit de belangrijkste bedreiging is illegale houtkap, waardoor leefgebieden van diersoorten versnipperd raken. Vanaf 2018 tot 2021 heeft de natuurorganisatie het ‘Groene Hart’ met 365.000 hectare oerbos in kaart gebracht. Hiervan is sinds 2021 ruim 95.000 hectare beschermd. Ook UNESCO heeft in 2017 circa 24.000 hectare opgenomen op diens Werelderfgoedlijst, waardoor dit gebied ook beschermd is.
Bizons Karpaten
Na de lancering van het ambitieuze rehabilitatieproject van Rewilding Europe project en WWF Roemenië in 2013, is de bijna uitgestorven Europese bizon (wisent) weer terug in zijn oorspronkelijke leefgebied. Jaarlijks worden er kleine groepen bizons uitgezet in het Tarçu-gebergte in Roemenië en is de bizonpopulatie hier gestegen naar zo’n 65 dieren. Inmiddels zijn er ook in Slowakije bijvoorbeeld bizons te vinden, onder andere in het Topoľčianky Bison Park en het Nationale Park Poloniny.
Meer weten over bosherstel in de Karpaten? Kijk HIER naar het webinar van WWF Nederland.
WeWilder WWF Roemenië
WWF Roemenië heeft met de lokale bevolking WeWilder opgericht. Omdat ecotoerisme enorm belangrijk is voor de lokale gemeenschap en voor natuurconservatie, probeert de organisatie mensen dichter bij de natuur te brengen in het ongerepte landschap rondom het Tarcu-gebergte waar 150 bizons rondlopen. WeWilder biedt retraites, accommodaties, projecten en excursies, waarbij duurzaamheid en ecotoerisme de boventoon voeren. Ook zijn hier veelal naturalisten aan verbonden. Zo kun je bijvoorbeeld mee op een bizon-tracking en een e-bike tour maken door de omgeving.
Berenweeshuis
Ook voor de bruine beer is het steeds lastiger om te overleven door versnippering van hun leefgebied en verliezen jongen hun moeders veelal door stroperij, aanrijdingen en ontbossing. Gelukkig proberen organisaties als het WWF België en Bear Again daar verandering in aan te brengen. Sinds 2004 vangt Bear Again in het Roemeense Hășmaș-gebergte jaarlijks 10 tot 30 jonge beertjes op. De organisatie is het enige berenweeshuis in Europa en heeft al ruim 200 beren gered. Hierbij komen de beren zo min mogelijk in aanraking met mensen zodat ze hun aangeboren instincten behouden. Na twee jaar zijn de dieren sterk genoeg om zelfstandig te overleven en worden ze in het wild uitgezet. 
Natuurlijk is het veel mooier om bruine beren in het wild te zien tijdens een safari, maar om te zorgen dat kleintjes van Bear Again een toekomst hebben, kun je zelf een steentje bijdragen door een beertje te adopteren. Kijk HIER voor info.
Jong bruin beertje in National Park Veľká Fatra, Slowakije. | Foto:© Tomas Hulik
